Deze site is van Tom Kroon.
We leven in een wereld die ten einde loopt. Niet de planeet waarop we wonen en werken, maar de samenleving verdwijnt waarvan we deel uitmaken. De op ons afkomende klimaatverandering is een van de belangrijke symptomen daarvan.
De vraag die mij erg bezighoudt is deze:
Zullen wij in staat blijken om met behoud van de democratische regeringsvorm die klimaatverandering tijdig een halt toe te roepen?
Ik vrees van niet, want velen van ons zijn te zeer gehecht aan oude gewoonten van eten, drinken, reizen, ontspannen en beleven. En aan onze vrijheid om te doen en te laten wat we willen. Velen van ons verlangen, en dat is best te begrijpen, naar oude zekerheden.
Zoiets vraagt dus gewoon te veel van velen. Zij missen gewoonweg de vereiste vergezichten en levenshouding. Trouwens: welke levenshouding precies?
En de tijd dringt. Uit het recente rapport “State of Climate Action 2023” van het bekende Word Resources Institute blijkt dat landen achterlopen op bijna elk beleid dat nodig is om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Dit op grond van 42 indicatoren, waarvan er slechts een, die de verkoop van elektrische voertuigen betreft, wel op schema ligt. Om de opwarming van de aarde tot 1,5 °C te beperken, moet steenkool zeven keer sneller worden uitgefaseerd dan in het huidige tempo. Zie https://www.wri.org/research/state-climate-action-2023
Daarom vrees ik dat de overgang naar een duurzame wijze van leven niet vanzelf of geleidelijk zal gaan maar zich voltrekken zal via conflicten. Voor de overlevers zal dat uitmonden in andere persoonlijke idealen, andere vormen van samenleven en andere vormen van politiek.
Ik houd echter hoop. Daarom doe ik dit:
- Mijn eigen leven anders inrichten. Op de punten vervoer, vakantie, eten, kleding, energiegebruik.
- Anderen informeren door te vertellen over de voorgeschiedenis van de klimaatcrisis. Ik vertel welke ontdekkingen in de exacte wetenschappen en de ethiek zijn gedaan en die ons hebben gebracht op het punt waar we nu zijn. Ik geef geen adviezen over wat we moeten doen. Dat weten we inmiddels wel. Maar ik laat zien welke stappen de afgelopen zes eeuwen zijn gezet om de huidige klimaatverandering te veroorzaken en in welke richting we nu naar een oplossing moeten zoeken.
Het is een indrukwekkend verhaal over het vermogen van met name de westerse mens om de natuur dienstbaar te maken aan zijn wil tot leven en overleven. Ik illustreer het met sprekende beelden en betekenisvolle citaten.
Ik laat dus zien hoe ons wereldbeeld de laatste 600 jaar is gemechaniseerd, welke technologische toepassingen dat heeft bewerkstelligd en welke nieuwe morele inzichten de weg hebben vrijgemaakt voor de manieren waarop we nu naar welvaart en welzijn streven.
In het laatste deel van mijn verhaal stel ik de vraag hoe het komt dat de beschreven ontwikkelingen nu precies hier in het West-Europa hebben plaatsgevonden. Wat is het bijzondere aan ons werelddeel? Moeten we dat zoeken in de geografie, de mentaliteit van de (West-) Europeaan of in de hier heersende religie, het christendom dus?
Aan het eind van de lezing zult u beseffen hoe onvermijdelijk de crisis was waar we nu in zitten, ook dat niet alleen ons gedrag moet veranderen, maar dat evenzo nieuwe technologieën moeten worden ingezet. Ook dat we er niet onderuit zullen komen om eeuwenoude christelijke overtuigingen kritisch te bevragen.
De titel van mijn lezing zou kunnen luiden:
Hoe heeft het zo ver kunnen komen?
Doelgroepen zijn:
- Geïnteresseerden in de energietransitie.
- Betrokkenen bij de uitvoering van het Klimaatakkoord.
- Probusgroepen (postactieven).
- Volksuniversiteiten.
- Gezelligheidsverenigingen (klinkt vreemd, gezien het onderwerp).
- Leerlingen in de hoogste klassen van het voortgezet onderwijs met natuurkunde en / of filosofie en / of geschiedenis in hun pakket.
- Groene Kerken groepen.
- Rotary clubs.
- Nieuwsgierige mensen.
Nog niet zo lang geleden hield ik lezingen in Alkmaar (Groene Kerken groep), Bussum (seniorleden ABOP) en Amstelveen (Probusgroep).
Datum, tijd en prijs nader af te spreken. Contact met me opnemen? Zie de contactpagina.