Hoe te veranderen

/0 Reacties/in , , , /door

“De problemen waarvoor we staan, van de opwarming van de Aarde tot de vluchtelingencrisis, digitale controle en biogenetische manipulaties, vergen niets minder dan een wereldwijde reorganisatie van onze samenlevingen. Hoe dit ook mag gebeuren, twee dingen zijn zeker: deze reorganisatie zal niet worden uitgevoerd door een nieuwe versie van een leninistische communistische partij, maar ook niet als onderdeel van onze parlementaire democratie. Het zal niet gewoon een politieke partij zijn die meer stemmen wint en sociaal democratische maatregelen doorvoert. (..) Radicale veranderingen zijn nodig om te overleven, en het leven zal niet gewoon doorgaan; we zullen zelfs in onze diepste gevoelens en standpunten moeten veranderen. “

Žižek, S. (2022). Wanorde in de hemel.  Uitg. Starfish Books. p. 49.

Žižek is een zeer bekend hedendaags cultuurfilosoof en weet ons huidige tijdsgewricht ingrijpend te analyseren.

Als de Golfstroom stopt ..

/0 Reacties/in , /door

Op school leerden we dat Nederland een zeeklimaat heeft: matige winters en niet al te warme zomers. Dat komt, leerden we ook, omdat langs ons land een warme golfstroom loopt. Deze voert opgewarmd, zout water vanuit de Golf van Mexico hiernaartoe en verder naar Spitsbergen en Groenland. Onderweg koelt het water af en omdat zout water zwaarder is dan zoet water zakt het afkoelende zoute water naar beneden. Daar, rond Spitsbergen is het koudste water wel meer dan twee kilometer naar beneden gezakt. De hele stroom gaat dan langs Canada en de oostkust van de Verenigde Staten terug naar de Golf van Mexico, waar het rondje opnieuw begint. De wind, maar ook verschillen in zoutgehalte en temperaturen zijn de ‘motor’ voor deze stroming. Mocht deze beweging, door wat oorzaak ook, afzwakken dan heeft dat uiteraard gevolgen voor het klimaat van ons land.

Uit metingen blijkt dat de stroomsnelheid van de Golfstroom sinds midden vorige eeuw met 15% is verminderd. Dit is een gevolg van de bekende wereldwijde opwarming van de atmosfeer die weer een gevolg is van de verbranding van fossiele brandstoffen en het landgebruik. Doordat de atmosfeer opwarmt, komt er meer zoet smeltwater vanaf Groenland in de oceaan. Daardoor zakt er minder water richting bodem en zwakt een van de ‘motoren’ van de Golfstroom af. De stroom wordt dus trager en dat betekent dan weer dat ook minder opgewarmd water vanuit de Golf van Mexico langs Nederland stroomt. Op de duur zal dat leiden tot afkoeling. Berekeningen laten zien dat als de Golfstroom stilvalt de jaartemperatuur hier wel met gemiddeld 7 á 8 graden Celsius kan dalen. Dat moment van stilvallen is nog niet te voorspellen. Wel weet men met redelijk grote zekerheid dat dit deze eeuw nog het geval kan zijn. Tot die conclusie komen in ieder geval Utrechtse onderzoekers in een artikel in het tijdschrift ScienceAdvances van 23 februari 2024. Onze kleinkinderen kunnen het dus nog meemaken. Wat ik me wel afvraag is of de daling van temperatuur door het stilvallen van de Golfstroom niet gecompenseerd zal worden door de verhoging van temperatuur van de atmosfeer door de toename van broeikasgassen.

Klimaatontkenners moeten boete betalen.

/0 Reacties/in , , /door

In 1998 publiceerde klimaatwetenschapper Michael Mann met enkele anderen de inmiddels overbekende hockeystick grafiek. Het is een grafische voorstelling die de gemiddelde aarde-temperatuur over de afgelopen 700 jaar op het noordelijk halfrond weergeeft. Vanaf links loopt deze lijn met kleine afwijkingen redelijk horizontaal naar rechts, maar vanaf ongeveer 1850 gaat-ie scherp omhoog. Deze grafiek geeft in een eenvoudig beeld aan wat de invloed van de mens is op het wereldwijde klimaat.

Uiteraard nam niet iedere wetenschapper de grafiek zomaar voor lief. Er was kritiek op de statistische methode, men vond bijvoorbeeld jaarringen van bomen waarop Mann zich baseerde onbetrouwbaar. Maar een tweetal collega’s ging verder en beschuldigde Mann van manipulatie van meetgegevens en zelfs fraude. In beelden sprekend vergeleek collega Simberg Mann zelfs van een zodanig misbruik van data dat dit volgens hem te vergelijken was met marteling en misbruik van kinderen.

De gevolgen voor het werk van Mann waren funest. Hij liep subsidies mis en samenwerking met anderen kwam, volgens hem, op losse schroeven. Dus klaagde hij in 2012 het tweetal aan voor smaad. In een vier weken durend proces is nu de uitspraak gedaan dat beide klimaatontkenners aansprakelijk kunnen worden gesteld. De een moet duizend dollar betalen een Mann, de ander een miljoen. (bron: NRC, 14 feb. 2024, p. 16)

IPCC-rapport nr. 6

/0 Reacties/in , /door

Mens en natuur waren lang gelukkig gehuwd met elkaar. De mens was altijd de meest ondernemende en initiatiefrijke partner, de natuur ging altijd gewillig mee. Misschien werd de mens hierdoor wat verwend en vroeg hij op de duur te veel van haar volgzaamheid. Want ze liggen sinds kort in scheiding. Misschien moeten we zelfs van een vechtscheiding spreken. Een mediator is helaas niet beschikbaar. Zou de mens ook in staat zijn tot voldoende zelfreflectie en bereid zijn te erkennen waarin hij te ver is gegaan?

Onderzoek van SCP

/in , /door

Op 22 juni 2021 is er een interessant klimaatrapport verschenen bij het Sociaal en Cultureel Planbureau: Klimaataanpak: toekomstbepalende keuzes voor onze samenleving. De energietransitie vanuit burgerperspectief. Hierin staat hoe burgers denken over de klimaatmaatregelen. Hoe kijken ze daartegenaan en hoe zien zij hun eigen rol. Er blijkt nog steeds een redelijk grote groep te zijn (ongeveer 14%) die niet gelooft dat de klimaatverandering veroorzaakt wordt door de mens. Zou deze groep wel bereid zijn mee te werken aan de tenuitvoerlegging van de 30 Regionale Energie Strategieën en de opstelling van de Transitie Visies Warmte die alle gemeenten eind dit jaar klaar moeten hebben?

(foto: HH|Rob Voss)

Groene Energiedag

/in , /door

Dit jaar, 2024, valt de ‘Groene Energiedag’ voor Nederland op 8 maart. Dat wil zeggen dat we op die dag alle groene energie die we dit hele jaar opwekken, hebben opgebruikt. Vanaf 8 maart zijn we voor onze energievoorziening dus geheel afhankelijk van fossiele brandstoffen. In 2020 viel die dag op 10 februari. In 2050 moet die dag op 31 december vallen. Dat is gebaseerd op de bepalingen van de Klimaatwet van 2019. Dus moeten we tussen nu en 2050 elk jaar 12 dagen opschuiven. Elk komend jaar dienen we daarom minder energie te halen uit fossiele brandstoffen. Dat wil zeggen meer zonnepanelen te hebben geplaatst, meer windmolens te hebben gebouwd en misschien ook kerncentrales. Zie voor meer informatie https://www.greenenergyday.nl/