H10| Verantwoordelijkheid en geweten

Hoofdstuk 10: Verantwoordelijkheid en geweten

Geweten en verantwoordelijkheid verwijzen naar elkaar en maken beide deel uit van de zogeheten ‘finale morele waardencategorie’. Dit samengestelde begrip verwijst naar de aansprakelijkheid van de mens voor de gevolgen van haar of zijn keuzes. Medemensen, familieleden en collega’s beoordelen de morele kwaliteit van die keuzes, maar de mens kan ook zichzelf ter verantwoording roepen. Hij laat zich door zijn geweten aanspreken. Dit meldt hem of zijn handelen de toets van een morele kritiek kan doorstaan. Wat het geweten ‘is’, hoe het ontstaat, wanneer het een rol speelt en wat het verband is tussen dit vermogen tot zelfbeoordeling en gevoelens van schuld zijn onderwerpen die in dit hoofdstuk aan de orde komen.